बैतडी
बैतडी र दार्चुला जिल्लाको सिमा बजार “गोकुलेश्वर” दार्चुला जिल्लाकै दोश्रो ठुलो सहरका रुपमा रहेको छ ।
यहाँ डिग्री कलेज, बोडिंग तथा सरकारी स्कुलहरु, कृषि कलेज, १दर्जन बढी बैंक तथा वित्तिय संस्था, डाक्टर सहितको अस्पताल, निर्माणाधीन एयरपोर्ट, शैल्यसिखर नगरपालिका सहित १ दर्जन सरकारी कार्यालयहरु रहेकाछन् । निकै व्यस्त व्यापारिक केन्द्रका रुपमा रहेको यस बजारमा केहि सुबिधा सम्पन्न होटल तथा पसलहरु रहेकाछन् ।
तर यहाँको खानेपानी भने, व्यवस्थीत हुन सकेको छ्रन् । महाकाली राजमार्ग छेउमा रहेको गोकुलेश्वर बजारको तलपट्टी चौलानी नदि समेत छ । तर यस बजारमा खानेपानीको ठुलो समस्या छ । गाकुलेश्वर बजारका व्यापारीहरु आफैले २देखी ४ किलोमिटर टाढाबाट पानी ल्याएर गुजारा गर्दछन् । सरकारी निकाय भने पानीको व्यवस्थापन गर्ने बिषयमा मौन देखिन्छ ।
बैतडी घर भएका व्यापारी महेश नाथले भने,“मैले होटल सञ्चालनका लागि मेरो घर बाटै डेढ किलोमिटर पाइप जोडेर पानि ल्याएको छ ।” अर्का व्यापारी मोहनसिंह भण्डारीले अढाई किलोमिटर टाढा रहेको सिन्याडी खोलाबाट निजि पानी ल्याएको बताए । होटल व्यवसायी तिलक साउदले भने,“केहि व्यक्तिले आफ्ना निजि होटल तथा पसलका लागि सरकारी योजना समेत ल्याएको सुनिन्छ । उक्त पानी उनिहरुको व्यक्तिगत भएको छ, हामीलाई कुनै जानकारी छैन् ।” केहि होटल व्यवसायीले निजि पानी बेचेर प्रति परिवार मासिक १ हजार रुपँया असुल्ने गरेको स्थानिय संकरसिंह साउदले बताए ।
आफ्नै धारा बनाउन नसक्ने व्यक्तिहरुले भने चौलानी नदिको दुषित पानी प्रयोग गर्दछन् ।
१०बर्ष अघि आग्री गाड खोलाबाट गोकुलेश्वर बजारमा पानि ल्याईएकोमा उक्त योजना पुरा नहुँदै बिग्रिएको स्थानिय तिलक धामीले बताए ।
गोकुलेश्वर बजारका करिव २दर्जन व्यापारीले आ–आफ्नै तरिकाले पानि ल्याएर प्रयोग गर्दा मुहानहरु क्षयिकरण हुन लागेको नागरिक अगुवा सुरेश श्रेष्ठ बताउछन् । उनले भने,“व्यवस्थीत रुपले पानिको प्रयोग नगर्दा मुहान सखाप हुन्छ । बढी पानी ल्याएका व्यक्तिको धाराबाट दिनभर खेर गईरहन्छ । तर बजारमा ल्याएर खेर गएको पानि मुहानमै बगेमा मुहान सुक्नबाट त बच्नेथियो । यसरी अन्धाधुन्द प्रयोग गरिदाँ भविष्यमा मुहान नै सखाप हुन्छ । त्यसैले खानेपानीको व्यवस्थीत योजना बनाउनु जरुरी छ ।”
गोकुलेश्वर बजारको खानेपानी व्यवस्थीत गर्न आगामी आर्थिक बर्षका लागि ल्याइएको निति तथा कार्यक्रममा समेटिएको नगरपालिकाले जनाएको छ । नगरपालिका स्तरीय खानेपानी समन्वय समितीले उक्त कार्यविधि तयार गर्ने शैल्यसिखर ५का वडाअध्यक्ष जनक डाँगाले बताए । “निति तथा कार्यक्रममा समावेश गरेका छौँ समन्वय समितिले कार्यविधि तयार गरेपछी कार्यक्रम अगाडी बढाउछौँ ।” उनले भने, ।
यसअघि ५बर्षे कार्यकाल बिताएको निर्वतमान नगर सरकारले गोकुलेश्वर बजार व्यवस्थीत गर्न कुनै चासो नदेखाएको स्थानियबासीको गुनासो छ ।