बैतडीको शिवनाथ गाउँपालिका –२ का बीर सिंह साउँद छोराको नागरिकता बनाउन आइतबार जिल्ला प्रशासन कार्यालय पुगे । उनीसँगै मनिसा साउँद र दुई जना अन्य सेवाग्राही थिए । तर वडा कार्यालयले पठाएको सिफारिसमा व्यापक त्रुटि भेटिएपछि नागरिकता नबनाएरै फर्किए । १२ हजारमा जिप रिजर्भ गरेर सदरमुकाम पुगेका बीर सिंह साउँद सँगै अन्य तीनजना सेवाग्राही रित्तोहात फर्किए । ‘हाम्रो ग्रामीण सडकमा यातायात चल्दैन, समुह बनाएर जिप बुकिङ गरेर आएका हौँ,’ साउँदले भने, ‘वडा कार्यालयले सिफारिस गर्दा त्रुटी गरेपछि नागरिकता नबनाएरै फर्किनु प¥यो,’ उनले भने ।
बीर सिंह साउँदका छोरा विशाल साउँदको नागरिकताको सिफारिसमा विद्यालयको विद्यार्थी परिचयपत्रमा प्रयोग गरिएको रातो फ्रेमको फोटो थियो भने अर्की सेवाग्राही मनिसा चन्दको सिफारिसमा वडा कार्यालयको छाप समेत थिएन । यसैगरी सोही वडाका अर्का सेवाग्राहीको कागजातमा जन्ममिति फरक भएको कागजात पेस गरेको सिफारिस गरेपछि रित्तोहात फर्किए ।
सिफारिस त्रुटीका कारण नागरिकता नबन्ने भएपछि निरास बनेका शिवनाथ गाउँपालिका – २ का बीर सिंह साउद र उनका छोरा, तस्बिरः कृष्ण बिष्ट
मेलौली नगरपालिका–२ का सन्तोष भाटपनि वडा कार्यालयको सिफारिसमा भएको त्रुटीका कारण घर फर्किए । नागरिकताका लागि बिना कलरको साधा फोटो टाँसेर जिल्ला प्रशासन कार्यालय पुगेका भाटलाई प्रशासनको नागरिकता फाँटमा कार्यरत कर्मचारीहरुले फर्काइदिए । ‘वडा सचिवले यसै फोटोमा सिफारिस बनाइदिए, वडा अध्यक्षले पनि दस्तखत गरे, फोटो बदल्नुहोस् भनेकोभए त्यहि बदलेर आउथ्यौँ, अब रित्तै फर्किनु प¥यो ,’ सन्तोषले दुःखेसो पोखे ।
त्रुटि भएका नागरीकताका सिफारिस हेर्दै प्रमुख जिल्ल अधिकारी सुरेश पन्थीले वडा सचिव र जनप्रतिनिधिहरूको कमजोरीका कारण सेवाग्राहीले दुःख पाएको बताए । ‘समान्य सिफारिसमा समेत व्यापक त्रुटि गरिरहेका छन्, यस्ता कमजोरीका घटनाहरू धेरै आइरहेका छन्, बिना छापको सिफारिस पठउँनु ठुलो कमजोरी हो,’ । प्रमुख जिल्ला अधिकारी पन्थीले भने ।
घटना दर्ता लगायत सिफारिसका सम्बन्धमा जनप्रतिनिधि र कर्मचारीलाई बेलाबेला तालिम तथा सूचना मार्फत जानकारी गराउँदा गराउदैपनि त्रुटि हुने क्रम नरोकिएको प्रमुख जिल्ला अधिकारी पन्थीले बताए । ‘हामिले फागुन २५ गतेदेखि २७ गतेसम्म वडा सचिव र सचिवहरूलाई घटना दर्ताको सम्बन्धमा तालिम दियौँ,’ फेरी पनि त्रुटी भइरहेको छ ।
शिवनाथ गाउँपालिका –२ को कार्यालयबाट मनिसा चन्दको नागरिकताका लागि बिना छाप पठाइएको सिफारिसपत्र, तस्बिर: कृष्ण बिष्ट,
वडाको सिफारिसमा देखिएको त्रुटीका कारण दैनिकजसो सेवाग्राहीहरू घर फर्किने गरेको जिल्ला प्रशासन कार्यालयका सूचना अधिकारी शंकर बोहराले बताए । ‘फोटोमा हल्का निलो वा सेतो फ्रेमको फोटो ल्याउन भनिरहेका हुन्छौँ, तर सिफारिसमा कँही रातो फोटो र अनुहार नै नदेखिने साधा फोटोसहितको सिफारिस पठाउँछन्, अनि सेवाग्राही फर्किन्छन् ।’ सिफारिसका सम्बन्धमा स्थानीय तह र वडा पालिकालाई दुई पटक पत्राचार गर्दापनि नसच्याउने गरेको सूचना अधिकारी बोहराले बताए ।
शिवनाथ गाउँपालिका –२ का वडा अध्यक्ष सुरेन्द्र सिंह साउँदले वडा कार्यालयबाट सिफारिस प्रदान गर्दा कमजोरी भएको स्वीकार गरेका छन् । ‘कर्मचारीहरुका कारण कमजोरी भयो, अबदेखि हुदैन,’ उनले भने ।
बेलाबेला भइरहने यस्तै कमजोरीलाई कम गर्न शिवनाथ गाउँपालिकाले पनि बैशाख १ गतेदेखि घटनादर्ता सप्ताहको आयोजना गर्ने भएको छ । वडा सचिव र वडा अध्यक्षहरुसँग अन्तरक्रिया र घटना दर्ता अभियान नै चलाउने तयारी थालिएको शिवनाथ गाउँपालिकाका सूचना अधिकारी महेश महताले जानकारी दिए । ‘यस्ता कमजोरी धेरै हुनथाले, बैशाख पहिलो साता घटनादर्ता अभियान चलाउदै छौँ, आगामी आर्थिक वर्षमा घटनादर्ता सम्बन्धी सचेताका कार्यक्रम पनि गर्ने तयारीमा छौँ,’ अधिकारी महताले भने ।
शिवनाथ गाउँपालिकाका ६ वटै वडामा प्राबिधिकहरुले वडा सचिवमा काम गरिरहेका छन् । कर्मचारी अभावकै कारण वडा प्राबिधिकहरुलाई सचिवको जिम्मवारी दिइएको शिवनाथ गाउँपालिकाले जनाएको छ ।
जिल्लाका ८४ वडा कार्यालय मध्ये ६० भन्दा बढी वडा कार्यालयमा करारका कर्मचारीले सचिवको जिम्मेवारी समालेको प्रमुख जिल्ला अधिकारी सुरेश पन्थीले बताए । कर्मचारी अभावका कारणले पनि सेवाग्राहीहरुले समस्या भोग्नुपरेको उनले बताए ।