बैतडी,
बैतडीको पञ्चेश्वर गाउँपालिकामा एक सय मिटरको छोटोदुरीको दौड कच्ची सडकमा गरियो । पालिकास्तरीय रनिङ सिल्ड प्रतियोगितामा पञ्चेश्वर ३ को कुलाउ मावि र वडा कार्यालय नजिकै रहेको निर्माणाधीन खेलमैदानमा सञ्चालन गरिएको थियो । भलिबल लगायत अन्य एथलेटिक्सका खेलहरु निर्माणाधिन खेलमैदान र कुलाउ माविको मैदानमा खेलाइएको भएपनि छोटो तथा लामो दुरीको दौड प्रतियोगिता भने कच्ची सडकमा गराइएको हो ।
खेल मैदानको अभावमा छोटो दुरीको दौड प्रतियोगिता समेत सडकमा गर्नुपर्ने बाध्यता रहेको खेल प्रशिक्षक हरि भण्डारीले जानकारी दिए । ‘निर्माणाधिन खेल मैदानमा सय मिटरको दौड समेत गराउन सकिएन, छोटो तथा लामो दुरीका दौडहरु कच्ची सडकमै गरायौँ, अन्य एथलेटिक्सका खेलहरु मैदानमै खेलायौँ,’ खेल प्रशिक्षक भण्डारीले भने ।
प्रतियोगिता जारी रहेको निर्माणधिन खेलमैदानमा ८० लाख खर्च भइसकेको छ । तर सम्पन्न हुन सकेको छैन । वडा नं ३ का वडा अध्यक्ष मिन बहादुर चन्दका अनुसार संघीय सरकारबाट प्राप्त ८० लाख बजेटबाट ५० प्रतिशत मात्रै काम भएको छ । थप बजेट नआएकाले निर्माण सम्पन्न नभएको वडा अध्यक्ष चन्दले बताए ।
वडा नं ४ मा पनि दुई वटा खेलमैदान निर्माणाधीनको क्रममा थिए । तर सम्पन्न भएनन् । वडा नं ४को जवलपुर मावि करिब ७ लाख र कैलपाल मन्दिर नजिकै बन्न लागेको खेल मैदानमा पनि करिब १० लाखबढी बजेट बिनियोजन गरी काम भएको भएपनि अपुरो रहेको वडा अध्यक्ष जनक बहादुर चन्द बताउछन् ।
पञ्चेश्वर–५ को धिर्मडा देउथला खेलमैदानमा १० लाख खर्च भइसकेको छ । ८ लाख बजेट यसवर्ष पनि बिनियोजन गरेको छ । यसरी लाखौँ रकम खर्च गरेर निर्माण सम्पन्न गर्न नसकेको गाउँपालिकाले यस वर्षको पालिकास्तरीय राष्टपति रनिङ सिल्ड प्रतियोगिताको एक सय मिटरको दौड प्रतियोगिता समेत कच्ची सडकमा गनुपर्ने बाध्यता रहेको छ ।
संघीय सरकारबाट प्राप्त भएको बजेट अनुसार खेलमैदान निर्माणको काम गरिएको पञ्चेश्वर गाउँपालिका उपाध्यक्ष बिना भट्टले बताइन् । ‘वडा नं ३ को खेलमैदानको लागि संघीय सरकारबाट बजेट प्राप्त भएको हो,’ बजेट अनुसार काम भएको छ, केहि खेलहरु पनि खेलाईएका छन्, उनले भनिन्, ‘सबै खेल खेलाउन उपयुक्त भने छैन,’ उपाध्यक्ष भट्टले भनिन् ।
पञ्चेश्वर गाउँपालिकामा मात्रै होईन जिल्लाका १० वटै पालिकामा स्तरीय खेलमैदानको सुबिधा छैन । एकसय देखि तीन हजार मिटरका दौडहरु सबै सडकमा गरिने गरिएको छ । पुर्चाैडी नगरपालिकामा निर्माणाधीन अवस्थामा रहेको कमल विशाल पार्क खेलमैदानमै यस वर्ष रनिङ सिल्ड प्रतियोगिताको आयोजना गरिएको थियो । वडा नं १ स्थित कमल विशाल पार्कमा निर्माणाधीन खेलमैदानमा २० लाखभन्दा बढी बजेट खर्च भइसकेको छ । उक्त मैदान सम्पन्न गर्नको लागि नगरपालिकाले यस वर्ष थप दुई करोड पचाँस लाख रुपैयाँ बजेट बिनियोजन गरेको नगर प्रमुख दिपक बहादुर बमले जानकारी दिए । ‘यसवर्ष निर्माणाधीन खेलमैदानमै खेल सम्पन्न गरेका हौँ, दुई करोड बजेट पचाँस लाख बजेट बिनियोजन गरेका छौँ, अर्काे वर्ष स्तरीय खेलमैदान बन्छ,’नगर प्रमुख बमले भने ।
बैतडीको दोगडाकेदार गाउँपालिकामा बन्न लागेका पाँच वटा खेलमैदानले पनि पूर्णता पाएको छैन । संघीय सरकार र गाउँपालिकाको बजेट गरी ५० लाख रुपैया लगानी गरेपनि खेलमैदान तयार भएका छैनन् । यसवर्षको राष्ट्रपति रनिङ् सिल्ड प्रतियोगिता निर्माणाधीन चनैराज खेलमैदानमा सम्पन्न गरेको पालिकाले जनाएको छ । पछिल्ला आर्थिक वर्षमा खेलमैदानमा बजेट बिनियोजन नगरेको गाउँपालिका उपाध्यक्ष पार्वती कार्कीले जानकारी दिइन् । बजेट अभावले नै खेलमैदान निर्माण सम्पन्न हुन नसकेको पालिकाले जनाएको छ । वडा नं ७ मा दुई, वडा नं ५, ६ र ८ मा एकएक खेलमैदानगरी पाँच वटा खेलमैदान निर्माणाधीनको क्रममा रहेका छन् ।
मेलौली नगरपालिकामा बन्न लागेको नगरस्तरीय खेलमैदान निर्माणले समेत पूर्णता पाएको छैन । आर्थिक वर्ष २०७४÷०७५ देखि हालसम्म १ करोड ८ लाख खर्च भइसकेको छ । यस वर्षपनि प्रदेश सरकारबाट थप ८ लाख रुपैया प्राप्त भएको छ । आर्थिक वर्ष २०७४÷०७५ मा डिपिआर गरी ३० करोड लागतमा निर्माण सम्पन्न हुने अगुमान गरिएको थियो । ६० तर हालसम्म १० प्रतिशत पनि प्रगति भएको छैन ।
जिल्लाको सुर्नया गाउँपालिकामा पनि दुई वटा खेलमैदान अलपत्र परेका छन् । वडा नं २ मा प्रदेश सरकारबाट प्राप्त बजेटबाट बन्न लागेका दुईवटा खेलमैदानहरु अलपत्र अवस्थामा परेका छन् ।
यसैगरी सिगास गाउँपालिकामा पनि दुई वटा खेलमैदान अलपत्र परेका छन् । प्रदेश सरकार र स्थानीय सरकारको लगानीमा बन्ने भनिएका दुई वटा खेलमैदान अलपत्र अवस्थामा रहेका छन् । सिगासमा यस वर्षको रनिङ सिल्ड अर्जुन माविको मैदानमा गराइएको थियो ।
यसैगरी डिलासनैनी गाउँपालिकामा १ करोड १० लाखभन्दा बढी रुपैया खेलमैदानमा खर्च गरेर दुई वटा खेलमैदान तयार भएका छन् । स्थानीय, प्रदेश र संघीय सरकारबाटगरी ९० लाख लागतमा पंसेरा खेलमैदान सम्पन्न भएको छ भने २० लाख लगानीमा वडा नं ५ को हरिनगर खेलमैदान निर्माण सम्पन्न भएको छ । अन्य वडाहरुमा पनि खेलमैदान निर्माणको तयारी भइरहको गाउँपालिका अध्यक्ष सन्तोष प्रकाश जोशीले जानकारी दिए ।
बैतडीका सबैजसो पालिकामा स्तरीय खेलमैदान नहुदा खेलकुद प्रतियोगिता प्रभावित हुने गरेको छन् । खेलमैदान अभावकै कारण मापदण्ड अनुसार खेलकुदका प्रतियोगिताहरु सञ्चालन गर्न नसकिएको जिल्ला खेलकुद विकास समितिको कार्यालय बैतडीका प्रमुख तर्कराज जोशीले जानकारी दिए । ‘जिल्लाका सबैजसो पालिकामा खेलमैदान अभाव छ, सबैखाले दौडहरु समेत सडकमा गर्नु परेकोछ, कामचलाउ प्रतियोगिताहरु गरीरहेका छौँ,’ प्रमुख जोशीले भने ।
जिल्लाका १० स्थानीय तहमा बन्न लागेका दर्जनबढी खेलमैदानहरुमा करोडौ बजेट बिनियोजन गरिएको भएपनि पूर्णता पाउन सकेको छैन । तीनै तहको सरकारको लगानीमा करोडौँ बजेट बिनियोजन गरिएको भएपनि खेलमैदान तयार भएका छैनन । आर्थिक वर्ष २०७४÷०७५ देखि निर्माण सुरु गरिएका खेलमैदान समेत तयार भएका छैनन् ।
स्थानीय तहहरुले खेलमैदान निर्माणको सुरुवात गरेको भएपनि लामोसमयसम्म पूर्णता दिन नसकेको जिल्ला खेलकुद विकास समितिका अध्यक्ष चमन कुमार भण्डारीले बताए । ‘स्थानीय तहलाई बेलाबेला आग्रह गर्दै आएकाछौँ, खेलमैदान अझै पूर्णता पाउन सकेको छैन, पुर्वाधार बिना खेलकुदको विकास सम्भव छैन,’ उनले भने ।