बैतडी,
बैतडीको पाटन नगरपालिका ६ स्थित सुकेलीमा रहेको भुमिराज मन्दिर र भगवती मन्दिरमा बिद्युत मिटर जडान गरेका ५ वर्ष भयो । पोलपनि गाडियो, मिटर समेत जडान गरियो तर बिजुली भने पुगेन ।
विद्युत वितरण केन्द्रले केहि समयमा बिद्युत पुगीहाल्ने आश्वासन दिएपछि २०७४ सालमै मिटरबक्स ल्याएर जडान गरिएको भुमिराज मन्दिर व्यवस्थापन समितिका अध्यक्ष नारायण सिंह बिष्टले जानकारी दिए । ‘पोलहरु गाडेर ठिक्क पारिएको अवस्थामा केहि समयमा बिद्युत पुगिहाल्छ भनेर मिटर जडान गरियो, तर पाँच वर्षभन्दा बढी भइसक्यो, बिजुली बलेन,’ उनले भने ।
बिद्युत जडान नभएपनि विद्युत वितरण केन्द्र पाटनले भने महसुल लिने गरेको छ । बिद्युत जडान नगरेपनि मिटर जडान भएदेखि हालसम्म महसुल लिने गरेको पाइएको छ । मिटर जडान भएदेखि नै महशूल लाग्नेभन्दै महशुल माग्ने गरेको मन्दिर व्यवस्थापन समितिका अध्यक्ष बिष्टले बताए ।
२०७४ सालदेखि पटक पटक बिद्युत जडानका लागि लिखि तथा मौखिक रुपमा बिद्युत वितरण केन्द्रलाई आग्रह गर्दापनि कुनै सुनुवाई नभएको स्थानीयहरुको गुनासो रहेको छ । ‘बिद्युत जडान गर्न पटकपटक निबेदन दिइयो, कुनै सुनुवाई भएन,’ अर्का स्थानीय नमराज बिष्टले भने ।
मन्दिरमा मात्रै होईन पाटन ६ कै सुकेलीमा रहेको दलित बस्तीमा बिजुली पुगेको छैन । स्थानीहरुले घरमा वाईरिङ गरेको एक वर्षभन्दा बढी भइसकेको भएपनि बिजुली भने पुगेको छैन । घरअगाडी पोल गाडीएको र घरमा वाईरिङ समेत गरेको लक्ष्मण लुहारले बताए । बेलाबेला वितरण केन्द्रसमक्ष आग्रह गर्दां कुनै सुनुवाई नभएको लुहारले सुनाए । ‘घरनजिकैका टोलहरुमा झलमल्ल बिजुली बलीरहन्छ, हामि अन्धकारमा छौँ ।’ विजुली केहिदिनमा पुग्ने आश्वासन दिएपछि गतवर्ष वाइरिङ गरेको उनले बताए ।
नमुना सहरको रुपमा रहेको पाटन बजार छेउमै रहेको दलित बस्ती अन्धाकारमा बस्न बाध्य छन् । नमुना सहरको क्षेत्रमा अन्धकारमा बस्न बाध्या भएको अर्का स्थानीय मदन लुहारले सुनाए । ‘घर नजिकैका बजार क्षेत्रमा करोडौँका योजनाहरु भइरहेका छन् भन्ने सुनिन्छन, हामिले भने विजुली बाल्न पाइरहेका छैनौँ, बिद्युत जडानको माग गर्दा पनि आनाकानी गर्छन,’ लुहारले सुनाए ।
तार लगयतका केहि उपकरणको अभावमा विद्युत जडान गर्न नसकिएको वितरण केन्द्र बैतडीले जनाएको छ । विद्युत पूर्णरुपमा नपुगिकनै घरमा वाईरिङ र मिटर जडान गर्ननहुने उनले बताए । तर वितरण केन्द्रले नै मिटर दिइसकेको थियो ।
बैतडीको पाटन नगरपालिकामा झण्डै ९० प्रतिशत घरहरुमा विजुली पुगीसकेको नगरपालिकाले जनाएको छ । केहि टोलहरु जिुली नपुगेको र पूर्ण विद्युतीकरणका लागि माथिल्लो निकायसँग पहल भइरहेको पाटन नगरपालिकाले जनाएको छ । ‘बिद्युत नपुगेक टोलहरुमा लाईन बिस्तारका लागि बिद्युत वितरण केन्द्र बैतडी, क्षेत्रीय कार्यालय अत्तरीया र प्रदेश तथा संघीय सरकारसँग समन्वय भइरहेको छ,’ उपप्रमुख कमल बोहराले बताए ।
तत्कालिन समयमा बिद्युतका पोलहरु गाडिएको भएपनि विद्युत जडान गर्न नसकिएको विद्युत वितरण केन्द्र बैतडीका प्रमुख पवन भट्टले बताए । ‘विभिद कारणले विद्युत जडान हुन सकेन, अब प्रक्रिया अघि बढाउछौँ,’ उनले भने । यसै वर्षभित्र विद्युत पुग्नेगरी काम अघि बढाउने उनले बताए ।
विद्युतीकरणको काममा सम्बन्धित निकायको तदारुकता नदेखाएका कारणले पनि विद्युतीकरणको काममा ढिलाई हुने गरेको छ । बैतडीमा करिब ३८ प्रतिशतघरधुरीमा मात्रै विजुली पुगेको छ । विद्युत वितरण केन्द्रका अनुसार बैतडीमा १९ हजार घरधुरीमा मात्रै बिजुली पुगेको छ । ५०,४७२ घरधुरी रहेको बैतडीमा १९,१९२ घरधुरीमा मात्रै विद्युत पुगेको विद्युत प्राधिकरण बैतडीले जनाएको छ । यो कुल परिवार संख्याको ३८ प्रतिशत मात्रै हो ।
जिल्लालाई पूर्ण विद्युतीकरणको लागि चार ठाउँमा सबस्टेसनको कामलाई अघि बढाएको वितरण केन्द्र बैतडीका प्रमुख भट्टले बताए । जिल्लाको पाटन नगरपालिका र मेलौली नगरपालिका तथा दोगडाकेदार र सुर्नया गाउँपालिकामा सबस्टेसनको काम अघि बढेको प्रमुख भट्टले बताए । पाटन र मेलौलीमा बन्ने भनिएको सबस्टेसनको लागि ठेक्का म्याद दोश्रो पटक थपिएको छ भने सुर्नया र दोगडाकेदार गाउँपालिकामा बन्ने भनिएको सबस्टेसनको लागि पहिलो ठेक्का सम्झौता भइसकेको छ ।